آشنایی زدایی از داستانهای قرآنی در دیوان خاقانی

نویسندگان

محمدحسین کرمی

دانشگاه شیراز محمدحسین کرمی

دانشگاه شیراز محمدحسین نیکدار اصل

دانشگاه یاسوج

چکیده

خاقانی از شاعران صاحب سبک است، اندیشه های خاصی در شعر و شاعری دارد و بر بسیاری از علوم رایج روزگار خود مسلط است. دین و مضامین دینی بسامد فراوانی در دیوان وی دارد و داستانهای منقول از قرآن کریم و یا داستانهای دینی که در قرآن کریم هم به آن اشاره نشده و در تفاسیر یا قصص پیامبران آمده است، تجلّی خاصی در دیوان شاعر دارد. در دیوان خاقانی داستانهایی از زندگی آدم تا خاتم با تنوعهای بیانی و در قالب تابلوهایی هنرمندانه، ذهن خواننده را نوازش می دهد و شاعر در این راه، از شیوه معمول و ذهن آشنای داستان فراتر رفته، با طرحی نو شکل تازه ای از موضوع را ارائه می دهد.   می توان گفت یکی از امتیازات خاقانی نسبت به بسیاری از شاعران دیگر، نگاه ویژه ، دیگرگون و هنرمندانه به این داستانها ست . صورت گرایان روس ( فرمالیست ها) به هنجارشکنی یا آشنایی زدایی در درک هنر اهمیت زیادی می دهند. در این مقاله با توجه به این معیار، به بررسی داستانهایی از پیامبران در دیوان خاقانی پرداخته ایم؛ هر چند شگرد خاقانی در این موضوع فراتر و گسترده تر از تعاریف صورت گرایان است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آشنایی زدایی در غزلیات خاقانی

چکیده یکی از مهم ترین شگردهایی که می تواند موجب برجسته تر شدن یک اثر ادبی شود، آشنایی زدایی است. با بررسی آشنایی زدایی در یک اثر هنری نه تنها به وسعت زبان شاعرانه آن اثر پی می بریم بلکه لذت درک ادبی مخاطب را نسبت به آن در می یابیم. زمانی ارزش واقعی هنر یک هنرمند مشخص می شود که برای مخیل کردن کلام خود از قراردادهای روزمره و عادی عدول کند و اصطلاحات و تعابیر را در قالبی خارج از زبان هنجار به کم...

15 صفحه اول

آشنایی زدایی در غزلیات شمس

آشنایی زدایی یکی از مفاهیم اساسی در نظریهء فرمالیست های روس است. در یک تعریف گسترده، آشنایی زدایی عبارت است از تمامی شگردها و فنونی که نویسنده یا شاعر از آنها بهره می برد تاجهان متن را به چشم مخاطبان خود بیگانه بنمایاند. یکی از روش های مهم آشنایی زدایی، هنجارگریزی یا خروج اگاهانه از زبان معیار است. درغزلیات شمس انواع مختلفی از هنجارگریزی مورد استفاده قرار گرفته که عبارتند از: هنجارگریزی معنا...

متن کامل

چهرة زنان در دیوان خاقانی

انسان به تناسب محیطی که در آن زندگی می‌کند و بر اساس فرهنگی که بر آن جامعه حاکم است صاحب بینشی متفاوت و افکاری متنوع است. نگاه انسان به «زن» در جوامع متعدد، دیدی متفاوت است؛ گاهی این بینش، سلیم و عادلانه و گاهی سقیم و سلطه جویانه بوده است. خاقانی در جایگاه شاعری فرهیخته و اندیشمند همانند هم‌عصر خویش، سنایی، نگاهی منفی و گاهی توأم با تحقیر و استهزا به این عنصر لطیف هستی دارد. او در جای جای دیوا...

متن کامل

چهرة زنان در دیوان خاقانی

انسان به تناسب محیطی که در آن زندگی می‌کند و بر اساس فرهنگی که بر آن جامعه حاکم است صاحب بینشی متفاوت و افکاری متنوع است. نگاه انسان به «زن» در جوامع متعدد، دیدی متفاوت است؛ گاهی این بینش، سلیم و عادلانه و گاهی سقیم و سلطه جویانه بوده است. خاقانی در جایگاه شاعری فرهیخته و اندیشمند همانند هم‌عصر خویش، سنایی، نگاهی منفی و گاهی توأم با تحقیر و استهزا به این عنصر لطیف هستی دارد. او در جای جای دیوا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا)

جلد ۲، شماره ۱، صفحات ۱-۲۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023